1. Vi phạm về thời điểm bắt đầu tính thời hạn chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ

Bản án số 09/2024/HSST ngày 04/3/2024 của TAND TP xét xử Trương Phát S về tội “Chống người thi hành công vụ”.

Hình phạt: Áp dụng khoản 1 Điều 330; điểm b, i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 50; Điều 36 Bộ luật Hình sự. Xử phạt bị cáo Trương Phát S 13 tháng cải tạo không giam giữ; được khấu trừ 03 tháng 09 ngày bị cáo bị tạm giữ, tạm giam (26/11/2023 đến ngày 04/3/2024) quy đổi thành 09 tháng 27 ngày cải tạo không giam giữ. Thời gian cải tạo không giam giữ được tính từ ngày cơ quan được giao giám sát, giáo dục bị cáo nhận được quyết định thi hành án và bản sao bản án. Giao bị cáo Trương Phát Sáng cho UBND phường PH, thành phố NT, tỉnh K giáo dục trong thời gian bị cáo chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ.

Ngoài ra bản án còn tuyên về các vấn đề khác.

Vấn đề cần rút kinh nghiệm:

TAND TP xác định thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ tính từ ngày Ủy ban nhân dân phường PH, thành phố NT, tỉnh K nhận được quyết định thi hành án và bản sao bản án là chưa chính xác. Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 5 Thông tư liên tịch số 01/2023/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC thì thời điểm bắt đầu chấp hành án cải tạo không giam giữ được tính từ ngày cơ quan Thi hành án hình sự Công an cấp huyện, cơ quan Thi hành án hình sự cấp quân khu nhận được quyết định thi hành án. Do đó, TAND TP phải xác định thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ đối với bị cáo Trương Phát S tính từ ngày cơ quan Thi hành án hình sự Công an thành phố NT nhận được quyết định thi hành án.

2. Bản án không áp dụng khoản 5 Điều 65 BLHS nhưng lại tuyên khi người được hưởng án treo vi phạm nghĩa vụ, phạm tội mới

Phần quyết định hình phạt không áp dụng khoản 5 Điều 65 Bộ luật Hình sự nhưng Tòa án lại tuyên trong thời gian thử thách nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó chấp hành hình phạt tù của bản án đã được hưởng án treo. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc người đó phải chấp hành bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật Hình sự. Có 02 bản án vi phạm, cụ thể:

Bản án số 03/2024/HS-ST ngày 01/02/2024 của TAND huyện B xét xử Nguyễn Huy Q về tội “Vận chuyển hàng cấm” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 191 Bộ luật Hình sự. 

Bản án số 04/2024/HS-ST ngày 20/3/2024 của TAND huyện Q xét xử Phàn Phủ P, Phàn Sài C về tội “Buôn bán hàng cấm” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 190 Bộ luật Hình sự.

3. Vi phạm Điều 331 Bộ luật Tố tụng hình sự về người có quyền kháng cáo bản án

+ Tòa án không tuyên quyền kháng cáo bản án đối với người bào chữa cho bị cáo dưới 18 tuổi có mặt tại phiên tòa. Cụ thể: Bản án số 03/2024/HSST ngày 17/01/2024 của TAND TP xét xử Nông Việt A, Nông Quốc T phạm tội “Cướp tài sản” quy định tại điểm e khoản 2 Điều 168 Bộ luật Hình sự.

+ Tòa án không tuyên quyền kháng cáo bản án đối với người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại là người dưới 18 tuổi. Cụ thể: Bản án số 05/2024/HS-ST ngày 14/3/2024 của TAND huyện Y xét xử Súng Mí L phạm tội “Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi” quy định tại điểm a, b khoản 2 Điều 145 Bộ luật Hình sự.

4. Vi phạm khoản 3 Điều 277 BLTTHS về thời hạn mở phiên tòa

Ngày 07/3/2024, TAND huyện H có quyết định đưa vụ án ra xét xử số 03/2024/QĐXXST-HS. Ngày 22/3/2024, TAND huyện H tiến hành mở phiên tòa xét xử công khai đối với Giàng Văn L về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” quy định tại điểm c khoản 2 Điều 251 BLHS. TAND huyện H mở phiên tòa chậm 01 ngày so với quy định.

Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang trao đổi để Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung; tránh lặp lại những sai phạm tương tự, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự trong thời gian tới./.